Olej lniany dla dzieci, niemowląt i kobiet w ciąży

Olej lniany znany jest ze swoich cennych właściwości prozdrowotnych. Polecany jest m.in. w profilaktyce i leczeniu zaburzeń lipidowych, reumatoidalnego zapalenia stawów, przewlekłych biegunek, nowotworów. Ponadto znajduje szerokie zastosowanie w kosmetyce. A co z dziećmi i kobietami w ciąży? Czy olej lniany to produkt, który korzystnie wpływa również na wzrost i rozwój młodego organizmu? Czy jego spożywanie jest wskazane w przypadku kobiet ciężarnych? Poznaj odpowiedzi na te pytania!

Spis treści:

1. Jaki olej lniany jest najlepszy dla dzieci?
2. Jak olej lniany wpływa na zdrowie dzieci?
3. Jak podawać olej lniany dzieciom?
4. Olej lniany dla niemowląt
5. Olej lniany w ciąży

Jaki olej lniany jest najlepszy dla dzieci?

Najlepszy dla dzieci będzie olej lniany, który:

• pozyskiwany jest z wysokiej jakości nasion pochodzących ze sprawdzonych upraw,
• jest tłoczony na zimno (w temperaturze niższej niż 35℃),
• nie jest poddawany procesowi filtracji i rafinacji,
• ma wysoką zawartość kwasów omega-3
• tłoczony jest na świeżo (tj. małymi partiami, kilka razy w tygodniu).

Taki olej lniany, zwany również budwigowym, charakteryzuje się najwyższą zawartością cennych składników, a ponadto wyjątkowymi walorami smakowymi. Jednak, aby ich nie stracił, pamiętaj nie tylko o zakupie wysokiej jakości produktu, ale i właściwym przechowywaniu.

Wysokolinolenowy olej lniany szybko się psuje. W związku z tym przechowuj go w szczelnie zamkniętej butelce umieszczonej w ciemnym miejscu, gdzie temperatura nie przekracza 7℃. Poza tym pamiętaj, że należy spożyć go w ciągu sześciu tygodni po otwarciu.

Jak olej lniany wpływa na zdrowie dzieci?

Zanim jednak przeznaczysz pieniądze na zakup wysokiej jakości oleju lnianego, pewnie chcesz dowiedzieć się, dlaczego tak naprawdę warto włączyć go do jadłospisu dziecka. Po pierwsze zajmuje on ważne miejsce w żywieniu najmłodszych ze względu na wysoką zawartość kwasu alfa-linolenowego należącego do wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3. W wyniku przemian zachodzących w organizmie ulega on przemianie do kwasu DHA i EPA. Są to tzw. dobre tłuszcze, które:

• Są jednym z głównych składników budulcowych istoty szarej mózgu. To ważna informacja, ponieważ największy przyrost masy mózgu ma miejsce w okresie prenatalnym i po porodzie (do 2. roku życia).
• Mają korzystny wpływ na rozwój ośrodkowego układu nerwowego i jego plastyczność, co warunkuje zdolność do uczenia się i zapamiętywania.
• Są niezbędne do prawidłowego rozwoju narządu wzroku.
• W naturalny sposób wzmacniają odporność, dzięki czemu dziecko jest mniej podatne na infekcje.

Ponadto olej lniany jest dobrym źródłem witaminy E. Pełni ona wiele ważnych funkcji w młodym organizmie:

• zapobiega uszkodzeniom komórek spowodowanych działaniem wolnych rodników (dlatego stanowi szczególnie ważny składnik w jadłospisie dzieci aktywnych fizycznie, czy chorujących na mukowiscydozę – są to czynniki przyczyniające się do powstawania większych ilości wolnych rodników),
• reguluje pracę gruczołów wewnątrzwydzielniczych (zalicza się do nich np. przysadka mózgowa, wątroba),
• jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania erytrocytów i przebiegu procesu krzepnięcia krwi.

Biorąc pod uwagę, jak cenne składniki występują w oleju lnianym, nie ma większych wątpliwości co do tego, że warto włączyć go do jadłospisu najmłodszych. Pytanie, jak to zrobić w praktyce?

Jak podawać olej lniany dzieciom?

Niektóre osoby dorosłe piją olej lniany w czystej postaci na czczo, między posiłkami lub na noc. Takie rozwiązanie niekoniecznie sprawdzi się w przypadku dzieci (szczególnie tych, które należą do niejadków). Możesz oczywiście spróbować podać dziecku olej w takiej formie. Jednak, jeśli odmówi, nie zrażaj się – są inne bardziej skuteczne metody na to, aby włączyć olej lniany do jadłospisu.

Zalecane 1-2 łyżki oleju dziennie możesz „przemycić”, dodając go do dań na zimno np. sałatek, domowych past na kanapki, twarożku, czy sosów (którymi polewasz ziemniaki, makaron, kasze, ziemniaki).

Oto kilka pomysłów na niebanalne dania z dodatkiem oleju lnianego, które pokochają nawet największe niejadki:

• “łódeczki” z groszku (czyli strączki groszku cukrowego wypełnione farszem warzywnym, mięsnym lub rybnym z dodatkiem oleju lnianego);
• pasta z awokado i jajek (z dodatkiem soku z cytryny, ulubionych przypraw i oleju lnianego);
• makaron kokardki z pomidorkami koktajlowymi, nasionami słonecznika, cukinią polany sosem na bazie oleju lnianego;
• spaghetti z pesto marchewkowym (z dodatkiem oleju lnianego, nasion słonecznika, natki pietruszki);

To tylko kilka pomysłów na pyszne, a zarazem zdrowe dania z dodatkiem oleju lnianego. Ma on szerokie zastosowanie kulinarne. Dlatego z pewnością wśród wielu propozycji znajdziesz potrawy, które Twoja pociecha zje ze smakiem.

Olej lniany dla niemowląt

Wiele pytań pojawia się również, jeśli chodzi o podawanie oleju lnianego niemowlakom. Co prawda głównym źródłem tłuszczu jest dla nich mleko kobiece lub modyfikowane, ale wraz z rozszerzaniem diety warto włączyć również inne źródła tłuszczu. Nierafinowany, niefiltrowany olej lniany pozyskiwany z najwyższej jakości nasion będzie dobrym wyborem.

Poziom spożycia tłuszczu dla niemowląt w wieku 7-11 miesięcy powinien wynosić około 40% energii. Jednak nie tylko ilość, ale i jakość tłuszczu jest ważna. Dlatego podczas rozszerzania diety zwróć uwagę na oleje roślinne, takie jak olej lniany bogate w kwasy omega-3. Tak jak zostało to już wspomniane, są one niezbędne m.in. do prawidłowego rozwoju układu nerwowego, narządu wzroku i sprawnego funkcjonowania układu odpornościowego.

Jak podawać olej lniany niemowlakom? W przypadku najmłodszych dzieci wystarczy 1 łyżeczka dziennie. Zaleca się, aby olej podawać na zimno np. dodając go do zmiksowanej marchewki (lub innych warzyw), kaszy, makaronu, czy ryżu.

Właściwości siemienia i oleju lnianego. Zobacz tutaj.

Olej lniany w ciąży

Olej lniany jest ważny dla prawidłowego wzrostu i rozwoju dziecka. Nie tylko po porodzie, ale gdy znajduje się ono jeszcze w łonie matki. Poza tym regularne spożywanie oleju lnianego to korzyść dla dwojga. Jest to produkt będący źródłem składników, które mają pozytywny wpływ również na organizm przyszłej mamy.

Argumentem przemawiającym za tym, żeby włączyć olej lniany do jadłospisu kobiety ciężarnej jest to, że:

• ma pozytywny wpływ na rozwój ośrodkowego układu nerwowego i siatkówki oka dziecka,
• pomaga w naturalny sposób wzmocnić odporność,
• jest niezbędny do wchłaniania witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (A, D, E, K),
• przeciwdziała zaparciom,
• zmniejsza ryzyko zaburzeń lipidowych.

Jaki olej lniany jest polecany kobietom w ciąży? Tak jak w przypadku dzieci, zaleca się im włączenie do jadłospisu tego, który pozyskiwany jest z wysokiej jakości nasion ze sprawdzonych upraw, tłoczony jest na zimno i nie jest poddawany procesowi rafinacji i filtracji.

Pozostaje jeszcze pytanie o to, jak go podawać? W przypadku osób dorosłych zaleca się spożywanie 30 ml oleju dziennie. Można włączyć go do jadłospisu na różne sposoby np. pijąc go w czystej postaci. Przyjmując olej w takiej formie lepiej rozłożyć 30 ml na 2-3 porcje spożywane między posiłkami – choć jeśli jest Ci wygodniej, możesz spożywać go na czczo lub na noc przed snem.

Inną opcją jest dodawanie oleju lnianego do potraw na zimno. Jest on cennym dodatkiem do sałatek warzywnych, które zajmują ważne miejsce w jadłospisie kobiet ciężarnych (ze względu na to, że dostarczają nie tylko „dobrych tłuszczów z oleju lnianego, ale i błonnika pokarmowego, witamin i składników mineralnych).

Olej lniany możesz dodawać również do dań na bazie roślin strączkowych, kasz oraz makaronów pełnoziarnistych. Są one dla kobiet w ciąży ważnym źródłem białka roślinnego, błonnika pokarmowego, witamin z grupy B, a także składników mineralnych (m.in. cynku, żelaza).

Ze względu na wysoką zawartość cennych kwasów tłuszczowych oraz witaminy E, a także szerokie zastosowanie kulinarne olej lniany to ważny składnik zdrowej diety. Nie tylko tej polecanej w profilaktyce różnych chorób, ale także tej, która jest niezbędna do prawidłowego rozwoju ciąży, dobrego samopoczucia kobiety ciężarnej, a także wzrostu i rozwoju dziecka.

• Kościej A., Skotnicka-Graca U., Ozga I. Rola wybranych czynników żywieniowych w kształtowaniu odporności dzieci. Probl Hig Epidemiol 2017, 98(2): 110-117.
• Marciniak-Łukasiak K.: Rola i znaczenie kwasów tłuszczowych omega 3. Żywność. Nauka. Technika. Jakość, 2011; 6(79), 24-35.
• Oomah B.D. i wsp.: Flaxseedas a functional food source, Journal of the Science of Food and Agriculture 2001.