Pandemia koronawirusa SARS CoV-2 zmusiła naukowców z całego świata do wzmożonych wysiłków w celu znalezienia leku przeciwko COVID-19 . Prócz szczepionek i leków syntetycznych naukowcy analizują wpływ naturalnych produktów, w przypadku których już wcześniej udowodniono silne działanie przeciwwirusowe oraz stymulujące układ odpornościowy. Do takich produktów należą nasiona i olej z czarnuszki. Poniżej przedstawiono dokonania naukowców w zakresie przeciwdziałania zarażeniu koronawirusem oraz leczeniu powikłań nim wywołanym.

Czarnuszka w walce z koronawirusem – skuteczność potwierdzona w Pakistanie

W czterech pakistańskich ośrodkach leczniczych przeprowadzono badania kliniczne nad wpływem nasion czarnuszki i miodu na objawy COVID-19 wywołanego koronawirusem SARS-CoV-2. [1 ]W badaniu wzięło udział 313 osób dorosłych z umiarkowanym (210 osób) lub ciężkim (103 osób) przebiegiem choroby. Wykluczono pacjentów z niewydolnością wielonarządową, wspomaganych respiratorem oraz z chorobami przewlekłymi, z wyjątkiem cukrzycy i nadciśnienia. Pacjenci zostali podzieleni na grupę kontrolną oraz grupę eksperymentalną. W każdej z grup znajdowała się podobna liczba osób pod względem płci, wieku oraz stopnia przebiegu choroby. Przebieg łagodny do umiarkowanego obejmował takie objawy jak kaszel, gorączka, ból gardła, przekrwienie błony śluzowej nosa, złe samopoczucie i/lub duszność oraz dodatkowe parametry jak saturacja poniżej 94%, ale powyżej 90%, lub zmiany w płucach (poniżej 50 %). Ciężki przebieg to pacjenci z gorączką i/lub kaszlem z zapaleniem płuc, ciężką dusznością, niewydolnością oddechową, przyspieszonym oddechem (>30 oddechów/min) lub niedotlenieniem z saturacją poniżej 90%, lub zmianami obejmującym ponad 50% powierzchni płuc.

Pacjenci z grupy eksperymentalnej przez 13 dni przyjmowali dziennie 1g/kg masy ciała miodu oraz 80 mg/kg masy ciała nasion czarnuszki siewnej w 2-3 dawkach, grupa kontrolna otrzymywała placebo. W tym czasie pacjenci z obu grup otrzymywali opiekę medyczną zgodnie z wytycznymi. Badanie trwało 30 dni i obejmowało takie parametry jak: złagodzenie objawów, usunięcie wirusa i śmiertelność populacji w ciągu 30 dni.

Wnioski:

Spożywanie miodu i czarnuszki spowodowało skrócenie czasu potrzebnego do złagodzenia objawów COVID-19 z 7 dni do 4 dni w przypadku osób o umiarkowanym stopniu nasilenia choroby oraz z 13 do 6 dni dla ciężkich przypadków.

Czas potrzebny do usunięcia koronawirusa z organizmu w grupie spożywającej czarnuszkę (uzyskanie negatywnego wyniku testu PCR w kierunku SARS-CoV-2) skrócił się z 10 do 6 dni dla osób z umiarkowanym przebiegiem choroby oraz z 12 do 8,5 dni dla osób z ciężkim przebiegiem choroby.

Wśród pacjentów z umiarkowanym przebiegiem Covid-19, znaczna poprawa zdrowia nastąpiła po 6 dniach u 64% osób spożywających miód z czarnuszką w porównaniu do 11% w grupie placebo. Natomiast wśród osób ciężko chorych zażywających czarnuszkę i miód taka poprawa nastąpiła u 50 % osób w porównaniu do 2,8 % w grupie placebo.

Śmiertelność w grupie placebo była ponad czterokrotnie większa i wyniosła 19%, podczas gdy w grupie przyjmującej czarnuszkę z miodem wyniosła 4%.

Czarnuszka w leczeniu COVID-19 – badania w Iraku

Podobne badanie zostało przeprowadzone w Iraku w mieście Kirkuk.[2] Pacjenci w wieku 13-19 lat z pozytywnym wynikiem PCR w kierunku koronawirusa SARS-CoV-2 podzielono na 2 grupy: grupa kontrolna licząca 259 pacjentów oraz grupa eksperymentalna – 160 osób. W obu grupach znajdowali się pacjenci z łagodnymi objawami COVID-19 bez zapalenia płuc oraz pacjenci z umiarkowanym przebiegiem choroby z gorączką i zapaleniem płuc. Wykluczono osoby z ciężkimi chorobami współistniejącymi wymagających intensywnej opieki medycznej, pacjentów ze schyłkową niewydolnością nerek, dializami, kobiety w ciąży, karmiące piersią oraz osoby z alergią na jakikolwiek badany lek. Obie grupy miały zapewnioną standardową opiekę medyczną, dodatkowo grupa eksperymentalna otrzymywała nasiona czarnuszki w dawce 40 mg/kg raz dziennie przez 14 dni.

Wnioski:

Nasilenie infekcji w grupie przyjmującej nasiona czarnuszki wystąpiło u 1,3% badanych, natomiast w grupie kontrolnej było to 17%. Co więcej, w grupie eksperymentalnej nie odnotowano przypadków śmiertelnych, podczas gdy w drugiej grupie śmiertelność wyniosła 5,4%.

Nasiona i olej z czarnuszki – działanie przeciwwirusowe SARS-CoV-2

Powyższe badania wskazują na znane wcześniej właściwości nasion i oleju z czarnuszki siewnej. Działanie terapeutyczne nasion z czarnuszki przypisuje się olejowi z tej rośliny, a konkretnie takiemu, który zawiera optymalną ilość olejku eterycznego. Z kolei wśród ciał czynnych potencjalnie wykazujących działanie lecznicze można wyróżnić tymochinon i karwarol.

Czarnuszka siewna wykazuje działanie przeciwwirusowe przeciwko różnym wirusom, takim jak ludzki wirus niedoboru odporności i wirus zapalenia wątroby typu C.[3] Olej z czarnuszki i nasiona wykazują również właściwości przeciwbakteryjne przeciwko wielu bakteriom, w tym wrażliwym i opornym na leki S. aureus, P. aeruginosa, Helicobacter pylori i Escherichia coli. Ponadto czarnuszka wykazała synergizm z antybiotykami: streptomycyną i gentamycyną. Wpływa na wydzielanie szeregu mediatorów prozapalnych i poprawia stosunek limfocytów T pomocniczych (T4) i T8 supresorowych (T8) przy zwiększonej aktywności komórek NK. [5,6]

Wykazano również w badaniach in vitro, że czarnuszka zmniejsza replikację SARS-CoV w hodowlach komórkowych [4]. Badania wykazały, że niektóre składniki czarnuszki, takie jak nigeledina, α-hederyna i tymochinon wykazują wysokie powinowactwo do kilku enzymów i białek SARS-CoV-2.

W związku z tym włączenie nasion i oleju z czarnuszki do leczenia COVID-19 stanowi niedrogą terapię bez recepty i może być stosowany samodzielnie lub w połączeniu z innymi metodami leczenia w celu uzyskania działania wzmacniającego przeciwko COVID-19. Stosowanie nasion i oleju z czarnuszki może zmniejszać ryzyko powikłań choroby oraz śmierci.

Informacje na temat innych właściwości czarnuszki znajdziesz w tym wpisie.

W jakiej formie spożywać czarnuszkę?

Czarnuszkę warto spożywać zarówno w formie oleju, jak i nasion. Olej z czarnuszki to skoncentrowana dawka kwasów tłuszczowych, tokoferoli, steroli, olejków eterycznych, jak np. tymochinon. Z kolei nasiona czarnuszki to bogactwo alkaloidów, saponin, garbników oraz substancji fenolowych. Należy pamiętać, że nasiona czarnuszki muszą być rozgryzione lub zmielone zanim dostaną się do żołądka. Zalecane dzienne spożycie to 3g nasion i 15ml oleju z czarnuszki. Czarnuszkę można przyjmować samodzielnie lub jako dodatek do potraw. Olej powinien być spożywany wyłącznie na zimno.

Bibliografia

[1] Shoaib Ashraf, Moneeb Ashraf, Muhammad Ahmad Imran. “Honey and Nigella sativa against COVID-19 in Pakistan (HNS-COVID-PK): A multi-center placebo-controlled randomized clinical trial.” Pre-print study. Posted online November 30, 2020.

[2] Kadhim Ali Abbas Al-Haidari, TunjaiNamiq Faiq, OzdanAkram Ghareeb. Clinical Trial of Black Seeds Against COVID -19 in Kirkuk City/ Iraq. January 2021 Indian Journal of Forensic Medicine and Toxicology 15(3):3393-3399

[3].T avakkoli A, Mahdian V, Razavi BM, Hosseinzadeh H. Review on Clinical Trials of Black Seed (Nigella sativa) and Its Active Constituent, Thymoquinone. J Pharmacopuncture. 2017;20(3):179–93.

[4]. Ulasli M, Gurses SA, Bayraktar R, Yumrutas O, Oztuzcu S, Igci M, et al. The effects of Nigella sativa (Ns), Anthemis hyalina (Ah) and Citrus sinensis (Cs) extracts on the replication of coronavirus and the expression of TRP genes family. Molecular biology reports. 2014;41(3):1703–11.

[5]. Ahmad MF, Ahmad FA, Ashraf SA, Saad HH, Wahab S, Khan MI, et al. An updated knowledge of Black seed (Nigella sativa Linn.): Review of phytochemical constituents and pharmacological properties. Journal of Herbal Medicine. 2021;25:100404.

[6]. Kulyar MF-e-A, Li R, Mehmood K, Waqas M, Li K, Li JJP. Potential influence of Nagella sativa (Black cumin) in reinforcing immune system: A hope to decelerate the COVID-19 pandemic. 2020:153277.