Najlepszy nierafinowany olej rzepakowy od producenta – jaki wybrać

Olej rzepakowy, czyli „oliwka północy” to jeden z najchętniej kupowanych olejów w Polsce. Duża popularność tego produktu sprawia, że pojawia się w wielu sklepach w różnych formach. Znajdziemy olej rzepakowy nierafinowany lub rafinowany, olej rzepakowy z pierwszego tłoczenia lub drugiego tłoczenia, olej rzepakowy tłoczony na zimno lub na gorąco, olej rzepakowy od producenta in.. Jednak nie każdy olej dostępny w sprzedaży jest tak samo dobry. Dlatego, zanim go kupisz, sprawdź czym kierować się przy wyborze najlepszego oleju rzepakowego.

Spis treści:

1. Olej rzepakowy z pierwszego tłoczenia
2. Olej rzepakowy tłoczony na zimno
3. Olej rzepakowy nierafinowany i niefiltrowany
4. Nierafinowany olej rzepakowy z własnych upraw od producenta
5. Który olej rzepakowy jest najlepszy?
6. Stosowanie nierafinowanego oleju rzepakowego

Olej rzepakowy z pierwszego tłoczenia

Mówi się, że najlepszy jest olej z pierwszego tłoczenia. Dlaczego? Jaka jest różnica między nim a tym z drugiego tłoczenia? Warto to wiedzieć, bo okazuje się, że odpowiedź na to pytanie jest bardzo ważna.

Tytułem wstępu wyjaśnijmy, czym jest proces tłoczenia. To najprostsza metoda na to, aby wydobyć olej z nasion rzepaku. Oczywiście byłoby to niemożliwe bez odpowiednich maszyn – obecnie są to prasy ślimakowe (w naszym gospodarstwie wykorzystujemy te własnej konstrukcji, które doskonale odprowadzają ciepło i pozwalają na tłoczenie oleju w temperaturze mniejszej niż 35ºC).

Tłoczenie ma kilka istotnych zalet – pomijając kwestie ekonomiczne, jest prostym, ekologicznym, a zarazem bezpiecznym sposobem na wydobycie oleju z nasion.

Większość olejów rzepakowych dostępnych w sprzedaży pochodzi z pierwszego tłoczenia. A co z tymi, które są olejami z drugiego tłoczenia? Jak powstają? Drugie tłoczenie polega na chemicznej ekstrakcji wytłoku po pierwszym tłoczeniu. Czym jest wytłok? To odpad, który powstaje po mechanicznym tłoczeniu nasion – zmielona, zbita masa z niewielką zawartością oleju (na poziomie około 10%).

Wytłok ekstrahuje się rozpuszczalnikiem – najczęściej heksanem (choć niekiedy wykorzystuje się do tego celu również benzynę ekstrakcyjną). Ma to 2 zasadnicze wady: jest nieekologiczne (przy produkcji 1000 ton nasion na dobę, do środowiska emitowane jest 2-4 ton rozpuszczalnika). Poza tym heksan jest nie tylko niebezpieczny dla środowiska, ale i zdrowia. Ma działanie neurotoksyczne. Biorąc to wszystko pod uwagę, można powiedzieć, że zdecydowanie lepszym wyborem jest olej rzepakowy z pierwszego tłoczenia.

Olej rzepakowy tłoczony na zimno

Oprócz określenia „olej rzepakowy z pierwszego tłoczenia” możesz spotkać się również z informacją na temat tego, że dany olej jest tłoczony na zimno. Co to oznacza? Czy warto zwracać na to uwagę?

Przeciętny olej rzepakowy dostępny w sklepie jest wytłoczony metodą na ciepło, w której temperatura tłoczenia oscyluje od 50 do nawet 140 stopni. Natomiast tłoczenie na zimno, jak sama nazwa mówi, to metoda, dla której charakterystyczne jest to, że temperatura podczas tłoczenia nie przekracza 40 stopni Celsjusza (choć w naszym gospodarstwie stosujemy jeszcze niższe temperatury poniżej 35ºC, co przekłada się na wyższą jakość oleju).

Jakie zalety ma taka metoda? Dzięki niższym temperaturom można uzyskać olej o bardzo dobrej jakości spożywczej i to bez stosowania procesów rafinacyjnych. Tego typu sposób tłoczenia nazywany jest również „zachowawczym”. A to dlatego, że praktycznie nie powoduje zmian jakościowych.

Tłoczenie na zimno umożliwia wydobycie z nasion oleju o wysokich parametrach jakościowych, bogatego w cenne składniki (m.in. przeciwutleniacze, substancje fenolowe, olejki eteryczne, sterole). Olej rzepakowy tłoczony na zimno jest również bogatym źródłem wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3. Odgrywają one ważną rolę w profilaktyce i leczeniu chorób sercowo-naczyniowych, nowotworów czy cukrzycy.

Tak jak wspomniano wyżej, temperatura podczas tłoczenia na zimno nie przekracza 40 stopni. Z kolei oleje produkowane przez nas są tłoczone w jeszcze niższej temperaturze, poniżej 35ºC. Dzięki temu pozyskiwany jest olej w formie niezmienionej (czyli takiej, w jakiej zalega w komórkach roślin).

A co, jeśli temperatura jest dużo wyższa i nie można już mówić o tłoczeniu na zimno? Skutkuje to pogorszeniem parametrów jakościowych, które są wyrażenie przez następujące wskaźniki:

• Liczba kwasowa – określa liczbę wolnych kwasów tłuszczowych, których przyrost spowodowany jest przez hydrolizę triacylogliceroli.
• Liczba nadtlenkowa – określa ilość powstałych nadtlenków i wodorotlenków w początkowej fazie utleniania lipidów.
• Liczba anizydynowa – opisuje ilość wtórnych produktów utlenienia lipidów
• Wskaźnik TOTOX – najpowszechniej używany parametr opisujący “świeżość oleju”. Jego wartość oblicza się na podstawie liczby nadtlenkowej oraz anizydynowej.

Jak dotąd nie określono granicznych wartości tych wskaźników dla olei tłoczonych na zimno. Jednak im wartość niższa, tym olej charakteryzuje się wyższą jakością i świeżością, najlepiej, kiedy wartości parametrów są mniejsze od 1 i zbliżone do zera.

Klikając tutaj możesz otrzymać wysokiej jakości oleje w promocyjnej cenie.

Olej rzepakowy nierafinowany i niefiltrowany

Kolejna kwestia, którą warto wziąć pod uwagę przy zakupie oleju to rafinacja. To proces, który składa się z 4 etapów:

• odśluzowania (za pomocą kwasu cytrynowego lub fosforowego usuwa się związki fosforowe, a także część metali i barwników),
• neutralizacji (przy użyciu ługu sodowego usuwa się wolne kwasy tłuszczowe, barwniki, metale, związki fosforu),
• odbarwianie (polega na zastosowaniu ziemi bielącej, która pomaga usunąć przede wszystkim barwniki),
• odwadnianie (w procesie próżniowej destylacji z parą wodną usuwane są wolne kwasy tłuszczowe, barwniki, związki siarkowe, produkty autooksydacji).

Proces rafinacji pozwala polepszyć trwałość spożywczą oleju i zniwelować negatywny wpływ na walory smakowe po tłoczeniu na gorąco. Ponadto olej, który został jej poddany, ma wyższą temperaturę dymienia. Czyli najniższa temperatura, przy której olej rozpada się na glicerol oraz wolne kwasy tłuszczowe, a tym samym traci cenne składniki. Olej rzepakowy nierafinowany może mieć temperaturę dymienia sięgającą nawet 200^o C i będzie nadawał się do krótszej obróbki termicznej. Natomiast w przypadku rafinowanego oleju rzepakowego temperatura ta będzie sięgała nawet 240^o C i taki olej lepiej sprawdzi się podczas wielokrotnej obróbki termicznej w wyższych temperaturach.

Dowiedz się więcej o smażeniu na oleju rzepakowym.

Należy również wspomnieć o tym, że rafinacja pozwala pozbyć się zarówno zanieczyszczeń, jak i składników, które są pożądane ze względów zdrowotnych. Rafinowany olej rzepakowy ma mniej witaminy E, która jako silny antyoksydant pomaga w walce z wolnymi rodnikami (przyczyniającymi się do szybszego przebiegu procesu starzenia, a także zwiększającymi ryzyko chorób m.in. nowotworów). Ponadto charakteryzuje się niższą zawartością steroli roślinnych (fitosteroli). Są to związki, które pomagają obniżyć poziom cholesterolu frakcji LDL (tzw. złego cholesterolu), a tym samym chronią przed chorobami sercowo-naczyniowymi. W procesie rafinacji usuwane są także substancje fenolowe, które neutralizują wolne rodniki (są przyczyną wielu chorób i sprzyjają przedwczesnemu starzeniu się) z naszego organizmu. Poza tymi składnikami olej traci wiele innych prozdrowotnych substancji jak np. lecytynę, alkaloidy, garbniki, saponiny i inne.

Olej rafinowany i nierafinowany różnią się od siebie również barwą, smakiem oraz zapachem. Ten, który został poddany rafinacji, ma kolor jasnożółty oraz neutralny smak i zapach. Z kolei olej nierafinowany jest ciemnożółty i ma charakterystyczny smak oraz zapach, który zwiększa walory smakowe potraw.

Pozostaje jeszcze kwestia filtracji – olej niefiltrowany ulega wyłącznie naturalnemu procesowi sedymentacji (czyli opadania grubszych frakcji na dno).

Nierafinowany olej rzepakowy z własnych upraw od producenta

Na półkach sklepowych znajdziesz wiele różnych olejów rzepakowych, które różnią się nie tylko ceną czy wyglądem butelki. Każdy z nich pozyskiwany jest z nasion, które nie są jednakowe, jeśli chodzi o jakość i pochodzenie.

Jakość nasion ma przede wszystkim znaczenie w przypadku oleju rzepakowego nierafinowanego. Jeżeli nasiona będą złej jakości (zainfekowane szkodnikami i grzybami), to olej z nich wytłoczony będzie charakteryzował się niskimi parametrami jakościowymi (liczba nadtlenkowa, anizydynowa, kwasowa, wskaźnik TOTOX) pomimo niskiej temperatury tłoczenia i świeżości. Szkodniki żerujące na nasionach, wysoka temperatura, wilgoć w połączeniu z tlenem będą powodowały rozkład nasion, a tłuszcz w nich zawarty jeszcze przed wytłoczeniem będzie ulegał procesom hydrolizy i oksydacji.

Ważnym czynnikiem jest sposób uprawy rzepaku. Bardzo częstą praktyką wśród rolników jest chemiczne dosuszanie roślin przed zbiorem, po to, aby wyrównać dojrzewanie nasion i przyspieszyć zbiór. Używane są do tego silne środki takie jak glifosat (roundap) i dikwat, które stosowane krótko przed zbiorem bardzo negatywnie wpływają na nasze zdrowie i mogą być przyczyną wielu chorób, w tym chorób nowotworowych.

Tak więc, aby olej rzepakowy był zarówno smacznym, jak i zdrowym dodatkiem do potraw, istotne jest nie tylko to, w jaki sposób był tłoczony i czy został poddany procesowi filtracji. Najwyższej jakości olej rzepakowy to ten, który powstaje ze specjalnie wyselekcjonowanych, zdrowych i pełnych nasion bez roundupu i glifosatu. Dlatego w naszym gospodarstwie starannie dobieramy nasiona i nadzorujemy proces produkcji oleju (od momentu zasiewu, aż do sprzedaży). Szczególnie ważnym etapem jest przechowywanie nasion po zbiorach, które trwa przynajmniej rok. Magazyn musi być szczelny i chronić nasiona przed wilgocią, światłem, temperaturą i szkodnikami, a same nasiona muszą być stale monitorowane.

Który olej rzepakowy jest najlepszy?

Podsumowując, jak brzmi odpowiedź na pytanie o to, który olej rzepakowy jest najlepszy? Z pewnością ten z pierwszego tłoczenia (które odbywa się na zimno – najlepiej w temperaturze mniejszej niż 35ºC), niefiltrowany, nierafinowany i pozyskiwany z nasion najwyższej jakości bez glifosatu prosto od producenta.

Jeśli zastanawiasz się, który olej rzepakowy wybrać, zachęcamy Cię do zapoznania się z naszą ofertą. Olej rzepakowy, który Ci oferujemy, jest tłoczony na zimno, nierafinowany i niefiltrowany. Powstaje z wysokiej jakości nasion rzepaku, dzięki czemu wyróżnia się nie tylko dużą wartością odżywczą, ale i niepowtarzalnym smakiem oraz aromatem.

O wysokiej jakości naszego oleju rzepakowego świadczą uzyskane nagrody m.in. I nagroda w konkursie „Nasze Kulinarne Dziedzictwo – Smaki Regionów”, wyróżnienie w konkursie na „Smak Roku” podczas „Festiwalu Smaku” w Grucznie, a także prestiżowe wyróżnienie przyznawane podczas targów „Smaki Regionu” w Poznaniu. Olej rzepakowy z naszego gospodarstwa jest laureatem nagrody “Perła 2021” przyznawanej najlepszym produktom regionalnym w kraju przez Polską Izbę Produktu Regionalnego i Lokalnego. Wysoką jakość naszego nierafinowanego oleju rzepakowego potwierdza uczestnictwo w krajowych systemach jakości takich jak “Jakość Tradycja” i “Dziedzictwo Kulinarne”

Stosowanie nierafinowanego oleju rzepakowego

Nierafinowany olej rzepakowy to źródło cennych dla zdrowia składników, m.in. kwasów omega-3, które mają działanie przeciwzapalne, usprawniają funkcjonowanie ośrodkowego układu nerwowego i zmniejszają ryzyko chorób.

Ponadto olej rzepakowy nierafinowany tłoczony na zimno charakteryzuje się niezwykłym orzechowo-słonecznikowym smakiem i aromatem, dzięki któremu potrawy są nie tylko zdrowe, ale i pyszne. Ze względu na stosunkowo wysoką temperaturę dymienia (około 190 stopni) nadaje się także do gotowania, pieczenia i krótkiego smażenia.

Do jakich dań dodawać olej rzepakowy tłoczony na zimno, nierafinowany? Świetnie sprawdzi się w sałatkach warzywnych, domowych pastach (np. z ciecierzycy, warzyw), twarożku, a także sosach na zimno. W zastosowaniach na ciepło świetnie sprawdzi się jako zamiennik tłuszczu zwierzęcego w zupach wegańskich, a smażonej rybie nada charakterystyczny smak i aromat. Jednak nierafinowany olej rzepakowy to przede wszystkim wyjątkowy dodatek do ziemniaków zarówno w formie gotowanej jak i pieczonej.